ვინ ცდილობს ქართული კინოს რეკლამირებას ლოს-ანჯელესში - გზაპრესი

ის თეატრალურ უნივერსიტეტში, ლევან თუთბერიძის სახელოსნოში სწავლობდა. წელიწად-ნახევარზე მეტია, რაც ლოს-ანჯელესში, კალიფორნიაში, "ნიუ-იორკის კინოს აკადემიაში" მაგისტრატურაში არა მხოლოდ რეჟისურის ხელოვნებას, არამედ მთლიანად კინოწარმოების პროცესს ეუფლება და ინტერნაციონალურ ჯგუფში ერთადერთი ქართველია. ორწლიანი ინტენსიური კურსი ზაფხულში მუშაობასაც გულისხმობს და მხოლოდ რამდენიმედღიან არდადეგებს ითვალისწინებს.

- მომწონს, რომ ინტერნაციონალურ ჯგუფში ვარ. 16 კაციდან მხოლოდ 4 ამერიკელი იყო და აქედან, ორმა საკუთარი სურვილით დაანება თავი სწავლას, დანარჩენები: ესპანეთიდან, ჩინეთიდან, ბრაზილიიდან, ისლანდიიდან და სხვა ქვეყნებიდან არიან. ყოველდღიური ურთიერთობისას საშუალება მაქვს გავეცნო ამ ადამიანების კულტურას, ხალხების ერთმანეთთან დამოკიდებულებას, მსოფლმხედველობას... კინოსკოლის ეს ნაწილი, რომელიც კულტურების ერთმანეთში გაცვლას გულისხმობს, ჩემთვის ძალიან საინტერესოა იმითაც, რომ ეს ადამიანები 5, 10 თუ 30 წლის შემდეგ, თავიანთ ქვეყნებში დაბრუნდებიან და "საკუთარი კინოს" დიდი წარმომადგენლები გახდებიან. სხვათა შორის, ძალიან ცოტა ინფორმაცია აქვთ საქართველოზე, ზოგმა მდებარეობაც კი არ იცის. ყველას ვუყვები ჩვენს ქვეყანაზე და საბედნიეროდ, დიდ ინტერესს იჩენენ. ქართულ კინოს დიდ რეკლამას ვუწევ. ვამბობ, რომ საბჭოთა კავშირის დროს საქართველოს კინომატოგრაფი დაახლოებით იმ დონეზე იყო, როგორც დღეს - "ჰოლივუდი". ვცდილობ, მეგობრებს ქართული გენიალური ფილმები ვუჩვენო. ქართული კინო იმდენად კარგია, რომ სხვა ქვეყნის წარმომადგენლებიც ზუსტად იგებენ ყველაფერს.

- ალბათ მათ ბაბუაშენის ფილმებიც უჩვენე, არა?

- რა თქმა უნდა! ერთ-ერთი პირველი ფილმები, რაც უცხოელ მეგობრებს ვუჩვენე, ბაბუას გადაღებული იყო. ჰოდა, გიჟდებიან ბაბუაჩემზე. გუგულის ნამუშევარი აქვს დრამაზეც და კომედიაზეც. ჰოდა, უკვირთ, როგორ შეეძლო ორივე ჟანრში ემუშავა და თან - ასეთ მაღალ დონეზე. ქართული არ ესმით და ბუნებრივია, ვერც ქართულ იუმორს ხვდებიან, მაგრამ სიტუაციებს სწორად აღიქვამენ.

- დამოუკიდებლად ცხოვრება არ გაგიჭირდა?

- თბილისშიც დამოუკიდებლად ვცხოვრობდი, მიუხედავად იმისა, რომ შინ ბაბუა, მამა და მამიდა ვართ. თუმცა, რასაკვირველია, ამერიკაში დამატებით რაღაცების სწავლა, რაღაცებთან შეგუება ნამდვილად მომიხდა. სხვათა შორის, დამოუკიდებლად ცხოვრება საქმეში - რეჟისურაშიც დამეხმარა.

- ძალიან ბევრი ადამიანი, როცა საზღვარგარეთ მიდის, სამშობლოში დაბრუნებაზე აღარ ფიქრობს...

- მე ვფიქრობ დაბრუნებაზე, მაგრამ მანამდე გამოცდილება უნდა დავაგროვო კინოსფეროში, დისტრიბუციის საკითხების გარკვევასა და კონტაქტების მოძიებაში - ეს მომავალში ბევრ რამეში დამეხმარება და მერე საქართველოში სხვებს გავუზიარებ გამოცდილებას. მსურს, გავაკეთო რაიმე ისეთი, რაც ქართულ კინოს წარმატების ხანაში დააბრუნებს.

აქ დიდი დრო ეთმობა პრაქტიკას: "ნიუ-იორკის კინოს აკადემია" "იუნივერსალ სტუდიოსთან" თანამშრომლობს და მის სტუდიაში გვქონდა პრაქტიკა, შემდეგ უკვე ქალაქში გადაღებებზე გადავინაცვლეთ. გვასწავლეს, როგორ და ვისთან უნდა მოხდეს გარეგადაღებისას ნებართვის აღება. ლოკაციების ადგილი ჩვენ უნდა შეგვერჩია, კასტინგები მოგვეწყო, ხალხი გადაღებებზე თავად დაგვეთანხმებინა და ა.შ. პრაქტიკული გამოცდილების თვალსაზრისით, აქ ყველაფერი საკმაოდ მაღალ დონეზეა.

- ალბათ, იმ გარემოცვაში, სადაც იზრდებოდით, სხვა პროფესიაზე არც გიფიქრიათ...

- სხვათა შორის, მინდოდა, ექიმი გავმხდარიყავი. რომ არა რეჟისურა, სამედიცინო სფეროს ავირჩევდი. არ ვიცი, კონკრეტულად რომელი მიმართულებით წავიდოდი (ისე, ნეიროქირურგია ყველაზე მეტად მაინტერესებდა), მაგრამ მთავარი მოტივაცია ამ პროფესიაში ადამიანების სიცოცხლის გადარჩენა, გახანგრძლივება, მათ ჯანმრთელობაზე ზრუნვაა, ეს კი ამქვეყნად ყველაზე მნიშვნელოვანია.

- შენი ოჯახის რამდენიმე წევრმა მნიშვნელოვანი როლი ითამაშა ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში. პავლე ინგოროყვას შვილთაშვილი ხარ...

- პავლე ინგოროყვას შესახებ ჯერ ბებია მიყვებოდა, შემდეგ ბაბუა, მამიდა, მამა. მათ ამ ადამიანთან უშუალო ურთიერთობის საშუალება ჰქონდათ. გარდა ამისა, სხვადასხვა წყაროდან ვიღებდი ინფორმაციას. პავლეს არქივის დიდი ნაწილი სხვადასხვა ორგანიზაციაში ინახება, მაგრამ ამერიკაში წამოსვლამდე, მე და მამამ სახლში დარჩენილი ნივთები და წიგნები დავალაგეთ. მაშინ უშუალო შეხება მომიხდა პავლეს დოკუმენტებთან, ხელნაწერებთან, პირად ნივთებთან და ეს ყველაფერი თითქოს, უფრო ახლობელი გახდა ჩემთვის. სხვათა შორის, თბილისიდან რაც გამოვემგზავრე, ბევრად მეტს ვფიქრობ მასზე, მის წვლილზე ჩვენი ქვეყნის ისტორიაში, მეცნიერულ ნაშრომებზე და ზოგადად, იმ ეპოქაზე, რომელშიც ცხოვრება უწევდა.

- გუგული ლექსებსაც წერს. წელს მას 88 წელი შეუსრულდა...

- კი, გუგულის რამდენიმე წიგნი აქვს გამოცემული, მათ შორისაა: ავტობიოგრაფია, მოგონებები და ლექსების კრებულები. ასე რომ, ბაბუაჩემი პოეტიცაა (იღიმის). პატარა რომ ვიყავი, თავის ლექსებს მიკითხავდა. გუგული ამბობს, ბავშვს ყოველთვის ნამდვილი რეაქცია აქვსო. როცა წამოვიზარდე, მერე უკვე აზრსაც მეკითხებოდა. მისი ყველა ლექსის პირველი მსმენელი ვიყავი. მკითხავდა, - ლექსი წაგიკითხოო? - და მეც ყოველთვის თავს ვუქნევდი. გუგულის ყველა ლექსი გამოცემამდე, პირადად ავტორისგან მაქვს მოსმენილი (იღიმის).

- თბილისში ძაღლი გყავთ, რომელიც, როგორც ვიცი, ძალიან ჭკვიანია...

- დიახ, ასეა. ძაღლი ჩვენი ოჯახის წევრია. გუგული, გიო და თამუნა გიჟდებიან ბენჯიზე. მანამდე გვყავდა ძაღლი, რომელმაც ჩვენთან 16 წელი იცხოვრა. როცა მოკვდა, მე და მამა ბერლინში ვიყავით და ეს ამბავი რომ გვითხრეს, გადავწყვიტეთ, თბილისში ლაბრადორის ლეკვი ჩაგვეყვანა - ბენჯი ბერლინიდან ჩამოვიყვანეთ. მაშინ 12 წლის ვიყავი და პირველი თვე სახელს ვერ ვიმახსოვრებდი. გიოს ვეკითხებოდი ხოლმე, - მამა, რა ჰქვია ჩვენ ძაღლს?! ბენჯი ახლა 14 წლისაა და მართლა ძალიან ჭკვიანია: როცა ვიღაც თავს ცუდად გრძნობს, მასთან მიდის და ეფერება. უყვარს თამაში და როცა ხედავს, კარგ ხასიათზე ხარ, აგყვება. თუ თვითონ არის მოწყენილი, ბაბუა მიუჯდება ხოლმე, ელაპარაკება, ეფერება, ბურთით ეთამაშება. გიოს ბენჯი ყველგან დაჰყავს: მუზეუმებში, გამოფენებზე, კაფე-ბარებში, კლუბებში (იღიმის).

- სცენარებს თუ წერ?

- კი და ეს აქაური სწავლების სისტემაშიც შედის. რასაკვირველია, სცენარისტის აყვანა შეგიძლია, მაგრამ ვფიქრობ, უკეთესია, როცა შენ მუშაობ, შენვე ისმენ შენიშვნებს და ამგვარად უკეთ ხვდები სცენარის წერის სტრუქტურას. ხანდახან მამაჩემის მოთხრობებსა და ნოველებს ჩემებურად გადავაკეთებ ხოლმე, სცენარის სახეს ვაძლევ. ამ შემთხვევაშიც შენსას ქმნი, ოღონდ - სხვისი იდეიდან; საბოლოო ჯამში ხომ ყველა სცენარი ასე იქმნება.

- მინდა, დედაზეც გკითხო. რა გახსოვს მასთან დაკავშირებით?

- დედაჩემი - თეონა მამფორია ძალიან მაგარი მხატვარი იყო. როცა ხატავდა, სულ მასთან ვიყავი. ვმეცადინეობდი, ვკითხულობდი თუ ვწერდი, დროდადრო სულ ვუყურებდი. მის გვერდით მაქვს გატარებული მთელი ბავშვობა. რასაც თვითონ აკეთებდა, ცდილობდა, ჩემთვისაც ესწავლებინა. თუ ქსოვდა - ვეხმარებოდი, ხატვის დროს კი მიხსნიდა არა მხოლოდ პროცესს, არამედ ისეთ ტექნიკურ დეტალებსაც, როგორიცაა: რა არის გუაში, აკვარელი, ზეთის საღებავები, როგორ ხდება ტილოს გადაჭიმვა და ა.შ. ახლო ურთიერთობა გვქონდა. მე და მამაც მეგობრები ვართ, მაგრამ თეონა მასთან შედარებით, უფრო მკაცრი იყო. 12 წლის ვიყავი, როცა გარდაიცვალა...

- გიო ჩამოდის ხოლმე შენთან?

- დიახ. მისი და ჩემი მამიდაშვილის ჩამოსვლა "ოსკარების" დაჯილდოების ცერემონიალს დაემთხვა. ამავდროულად, აქ იყვნენ ჩვენი მეგობრები: ზაზა ურუშაძე, მიშა მესხი, გიორგი ნაკაშიძე, ია სუხიტაშვილი. იმ პერიოდში ერთი კვირა ნაკლებად დატვირთული მქონდა და შესაბამისად, მე და მამამ ბევრი დრო გავატარეთ ერთად, კარგად გავერთეთ. ახლა მამა ფილმს იღებს, უფრო სწორად, ნამუშევარი მონტაჟის პროცესშია. ჩვენ ვსაუბრობთ ხოლმე როგორც ყოველდღიურ, ისე ფილოსოფიურ თემებზე, ისტორიაზე...

სხვათა შორის, ვემზადები მოკლემეტრაჟიანი ფილმის გადასაღებად. სცენარი მამას მოთხრობის მიხედვით ავაგე. ფილმის მთავარი პერსონაჟი, რომელიც წერს თავის იდეალებზე, გარკვეული პერიოდის შემდეგ საკუთარ თავთან მარტო რჩება და მწერალი იწყებს ფიქრს იმაზე, არის თუ არა თავად ის პიროვნება, რომლის მსგავსებზეც აქამდე წერდა. ის ასევე, წერს სიკვდილმისჯილზე და საბოლოო ჯამში, თავად აღმოჩნდება სიკვდილმისჯილი.

ანა კალანდაძე