"არ გინდა, ნაბიჯებს ნუ მითვლი..." - გზაპრესი

მისთვის პოეზია თავშესაფარია, თუმცა ბავშვობაში პროზით უფრო იყო გატაცებული, - სოფლის ბიბლიოთეკას ხშირად სტუმრობდა, განსაკუთრებით მიხეილ ჯავახიშვილი და ალექსანდრე ყაზბეგი მოსწონდა, ღამეებს ათენებდა კითხვაში. ლიკა 16 წლის იყო, როცა გათხოვდა, ახლა 3 ბიჭის დედაა. წლების წინ, ყოველდღიურობისგან გადაღლილმა, ლექსების წერა დაიწყო.

ლიკა დვალიშვილი:

- ძალიან პატარა, 16 წლის გავთხოვდი და ვერ მოვასწარი, მესწავლა. მყავს 13 წლის ლაშა, 12 წლის მათე და 3 წლის იოანე. ფაქტობრივად, უფროს შვილებთან ერთად გავიზარდეთ მე და ჩემი მეუღლეც, ერთად გადავლახეთ ყველა პრობლემა, შეიძლება ითქვას, მეგობრები ვართ. რამდენიმე წლის წინ პროფესიულ კოლეჯში ჩავაბარე და ბუღალტერია შევისწავლე. ვერ წარმოვიდგენდი საკუთარ თავს ამ პროფესიაში, მაგრამ შემიყვარდა. მოვხვდი ძალიან კარგ ორგანიზაციაში, კარგ ადამიანებთან, რომლებმაც მომცეს შანსი, თეორიული ცოდნა პრაქტიკაში გამომეყენებინა და გამოცდილება მიმეღო. არადა, პოეზია და ბუღალტერია ხომ ძალიან შორს არის ერთმანეთისგან... თვის ბოლოს მთავარი ბუღალტერი მოდის მონაცემების შესაჯამებლად და თუ პატარა შეცდომა მიპოვა, სიცილით მეუბნება, - დაეშვი მიწაზე, სულ ცაში ნუ დაფრინავო.

- ლექსებს ბავშვობაშიც წერდით?

- დაწყებით კლასებში ბებიასთან, სამეგრელოში ვიზრდებოდი. მე-6 კლასში ვიყავი, როდესაც ვანში, ჩემს მშობლებთან გადავედი საცხოვრებლად. ძალიან რთულად გადავიტანე კლასელებთან, მეგობრებთან განშორება და დავიწყე დღიურების წერა. ფურცლებზე გადამქონდა ჩემი მონატრება, ემოციები. გარდა ამისა, ბევრს ვკითხულობდი, რაც მშობლების დამსახურებაა. ახლაც მახსოვს, როგორ უკითხავდა წიგნებს ლამპის შუქზე დედა მამაჩემს. ორივეს თვალები ეხუჭებოდა, მაგრამ მაინც კითხულობდნენ. ეს ძალიან რომანტიკული იყო. როდესაც წერა დავიწყე, მივხვდი, ეს იყო ჩემი თავშესაფარი და თუ ოდესმე სევდას ვიგრძნობდი, მეცოდინებოდა, სად შემეფარებინა თავი. ასეა, პოეზიაა ჩემი თავშესაფარი. თავიდან პატარ-პატარა მოთხრობებს ვწერდი და ჩემს დას ვაკითხებდი. სწორედ ის იყო პირველი მკითხველი, თვალებგაფართოებული მისმენდა ხოლმე. ახლო ურთიერთობა გვქონდა. თქმაც არ გვჭირდებოდა, ისე ვგრძნობდით ერთმანეთის ფიქრებს, განცდებს. დღემდე ასეა. მერე გავთხოვდი. დაახლოებით 8-9 წლის წინ ისეთი გრძნობა დამეუფლა, თითქოს ერთ ადგილას ვიყავი გაჩერებული, არაფერი საინტერესო არ ხდებოდა ჩემს ცხოვრებაში და რაღაც მაკლდა. ეს რაღაც იყო პოეზია. ასე დავიწყე წერა რამდენიმეწლიანი პაუზის შემდეგ. ვწერ მაშინაც, როცა ვარ მოწყენილი, ვინმეზე გაბრაზებული ან პირიქით, ძალიან ბედნიერი. მომინდა, ვინმესთვის გამეზიარებინა ეს ამბავი, მაინტერესებდა, რას მეტყოდნენ, როგორ შეაფასებდნენ. "ფეისბუკზე" ახალი დარეგისტრირებული ვიყავი და იქ ავტვირთე, ოღონდ - სახელისა და გვარის მითითების გარეშე. კარგი გამოხმაურება მოჰყვა. მერე რამდენჯერმე ჩემს ლექსებს სხვისი სახელითა და გვარით წავაწყდი - მიითვისეს. ისე მეწყინა, მეგონა, გული ამომგლიჯეს და რაღაც მნიშვნელოვანი წამართვეს. ამან მიბიძგა, რომ საკუთარი სახელითა და გვარით დამედო ლექსები - კარგი იქნებოდა თუ ცუდი, ჩემი სახელი რქმეოდა.

- მეუღლესაც არ გაუმხილეთ ეს ამბავი?

- ისედაც იცოდა, რომ ვწერდი, მაგრამ ჩემი დიდი მკითხველი არ არის (იცინის). ის არაჩვეულებრივად კარგი მეუღლე და მამაა, მუშაობს, ოჯახზე ზრუნავს და ნაკლები დრო რჩება სხვა რამეებისთვის. სხვათა შორის, ეს დამოკიდებულება მეხმარება კიდეც იმაში, რომ ჩემს ლექსებში მუდმივად დავრჩე შეყვარებულ და გაბუტულ გოგოდ, ხან სიყვარულს ვუხსნი და ხან ვებუტები. მას მივუძღვენი ეს ლექსიც, რომელიც ბევრს მოეწონა: "მე აღარ დავკრეფ შენთან ერთად თოვლში გვირილებს./ აღარც ბუხართან მოგიყვები ამბებს მწუხრისას./ მე უშენობა ისე ჩუმად შემომაპარეს,/ ვეღარ მამშვიდებს მოგონება შენზე ფიქრისას./ აღარ ჩნდებიან ჩემს სარკმელთან ლურჯი მთვარენი./ წერილებს ვწერ და გაუგზავნელ სტრიქონებს ვკინძავ./ მახსოვს, გვირილებს ვიტაცებდით ერთად ყინვაში,/ ახლა კი ისიც აღარ ვიცი, საერთოდ, ვინ ვართ./ ირევა გზები, ვიზრდებით და მომავალს ვხატავთ./ შენ თეთრი ფუნჯით... ავიჩემე ფერები ლურჯი./ და როცა ვნატრობ, აქ მყავდე და შენს ძალას ვგრძნობდე,/ მტოვებ და კართან ატუზული, კვლავ ვხდები მუნჯი./ თუ ვეღარ დავკრეფ შენთან ერთად თოვლში გვირილებს,/ თუ ვერასოდეს მოგიყვები ამბებს მწუხრისას,/ რა საჭიროა გაზაფხული ან ეს ლექსები./ რა საჭიროა ან ეს გზები, თუ არ მოდიხარ".

- ერთი ასეთი ლექსი გაქვთ: "დროა დუმილი დაარღვიო,/ გადადგა მთები./ დროა, შიშები განდევნო და აენთო ქარად./ რომ ღვარცოფების ნაოხრალი გახვეტო გზები/ და ამ გზის ბოლოს შენი სულის ტაძარი დადგა"...

- არასდროს ვარ კმაყოფილი ჩემი შემოქმედებით. არც წიგნის დაბეჭდვაზე მიფიქრია ოდესმე, რადგან მგონია, რომ ჯერ ამისთვის მზად არ ვარ - არ მინდა ჩემი მკითხველი იმედგაცრუებული დავტოვო, ჯერ კარგად უნდა მოვემზადო მასთან შესახვედრად. რამდენიმე წლის წინ ია იაღანაშვილმა ეროვნულ ბიბლიოთეკაში მოაწყო პოეზიის საღამო - "არიან ქალები პოეტები". გამიხარდა, რომ ახალბედა პოეტიც მიმიწვია და მომცა შესაძლებლობა, ჩემი ლექსები გამეცნო იქ დამსწრე საზოგადოებისთვის. ისეთი დაძაბული ვიყავი, რომ მაშინ ვთქვი, მორჩა, აღარასდროს ვიფიქრებ ჩემს საღამოზე-მეთქი. ვწერ იმისთვის, რომ დავიცალო ემოციებისგან, ეს არის ამ ეტაპზე მთავარი, თუმცა, უდიდეს ძალას მაძლევს ადამიანების შექება, შეფასება. ამას წინათ ამერიკაში მცხოვრებმა პოეტმა, ქალბატონმა ირმა ბეგლარიშვილმა დაწერა, რომ ჩემი პოეზია გულწრფელი და ხალასია: ლიკას ლექსების კითხვისას გრძნობ, რომ შიგნიდან, სულის სიღრმიდან მოდის განცდილი, არ ეძებს სიტყვებს და ვერც ხვდები, როგორ შემოდის შენშიო. ვერ წამოიდგენთ, ამ სიტყვებმა როგორ გამახარა. უამრავ მადლობას ვეუბნები იმისთვის, რომ ასე შეუძლია ადამიანების გაბედნიერება. ამ ლექსით თითქოს მართლაც გავამხნევე საკუთარი თავი და შემოვუძახე, რომ გავძლიერებულიყავი. როდესაც ახალ ლექსს ვტვირთავ, ამ დროს ემოციის გაზიარებაზე უფრო ვფიქრობ. მკითხველისგან დიდი სითბო და ენერგია რომ მოდის, სრულიად უცნობი ადამიანები რომ მწერენ, - ჩვენს სულთან ახლოს არის თქვენი ლექსები და თითქოს ჩვენს სათქმელს ამბობთო, - ეს უსაზღვროდ ბედნიერს მხდის, მერე მთელი ქვეყნის სამყოფი სითბოთი და სიყვარულით დავაბიჯებ ხოლმე.

- საუბარი დავასრულოთ თქვენი ერთი ლექსით, რომელსაც ყველაზე მეტი გამოხმაურება ჰქონდა სოციალურ ქსელში.

- "არ გინდა, ნაბიჯებს ნუ მითვლი./ დრო გადის და მაინც სუსტი ვარ./ ნუ მიძღვნი ხელოვნურ ყვავილებს,/ ხელოვნურს ჩემს თავსაც ვერ ვიტან./ ვთამაშობ გულგრილს და უსისხლოს./ ხანდახან სასტიკი ქალი ვარ./ არ გინდა, ნაბიჯებს ნუ მითვლი,/ ისედაც შეშლილი დავდივარ./ გამიშვი, ფურცლებზე ვიბნევი,/ ყოველდღე, ლექსად თუ ფრაზებად./ ოდესღაც მხედავდი ბედნიერს,/ სიცოცხლით სავსეს და თავნებას./ არ გინდა, სიყვარულს ნუ იმჩნევ,/ მეც უკვე სიცივეს ვეჩვევი./ თუ ჩემი სიცოცხლე არ მეყო,/ სიკვდილის მერე ხომ შეგხვდები./ გეტყვი, რომ უშენოდ მკვდარი ვარ,/ ქალი ვარ უსისხლო ვენებით./ თვითონ ვკლავ ყველაფერს ლამაზს და/ რამდენჯერ გავაგდე ვნებები./ არ გინდა, ნუ მითვლი ნაბიჯებს./ იმედით ნუ მიცქერ ნიღბიანს.../ ოდესღაც მიცნობდი ბედნიერს./ ოდესღაც მიყვარდი იღბლიანს".

ნინო ჯავახიშვილი