"წიგნის მოპარვის ცდუნება არაერთხელ მქონია"
პრეამბულის მაგიერ
- თქვენს შემოქმედებით საქმიანობაში რა სიახლეა?
- აპრილის პირველ რიცხვებში, ბაქოს ნაციონალურ თეატრში სპექტაკლზე მუშაობას დავიწყებ, შემდეგ ცხინვალის თეატრში "ჯაყოს ხიზნების" დადგმას ვაპირებ. მაისში, თამარობის დღესასწაულთან დაკავშირებით, "რუსთაველის თეატრში" დიდი პროექტი - "მეფე პოეტები ბაგრატიონები" იქნება წარმოდგენილი. 7 პოეტი მეფის შემოქმედებას, მოწვეული და ამ თეატრის მსახიობები წარმოგვიდგენენ. ეს იქნება თეატრალიზებული პოეზია.
- რამდენად ახერხებ, აქტიური მკითხველი იყო?
- არ შემიძლია, დღე ისე გავატარო, არაფერი წავიკითხო. სხვა რომ არაფერი, კითხვას ძილის წინ, 2-3 საათით მაინც ვახერხებ, ეს ჩემი ჩვევაა.
- ახლა რას კითხულობ?
- აზერბაიჯანულ დრამატურგიაზე ვარ გადართული. რამდენიმე დღის წინ დავამთავრე დათო ტურაშვილის პიესების კრებული, რომელიც ახლახან გამოიცა.
- წაკითხულ ნაწარმოებებს ხელმეორედ უბრუნდები?
- ხშირად ვუბრუნდები. დედა ამბობს, ნაწარმოები ყოველ 10 წელიწადში ერთხელ უნდა წაიკითხო, სხვაგვარად აღიქვამო. ახლახან მიხეილ ჯავახიშვილის "უბის წიგნაკი" ხელახლა
წავიკითხე. ამბის, პერსონაჟების აღქმა მართლაც ყოველ ჯერზე სხვანაირია.
- დრამატურგებიდან, გამორჩეულად რომელი გიყვართ?
- ყველას ვერ ჩამოვთვლი, შექსპირი, ჩეხოვი მომწონს. თანამედროვე დრამატურგებიც მიზიდავენ. ახალგაზრდა ქართველი ავტორების შემოქმედებასაც კარგად ვიცნობ. ძალიან მომწონს რატი ამაღლობელის, დათო მაღრაძის პოეზია. საინტერესოდ წერს როსტომ ჩხეიძე, ანა კორძაია-სამადაშვილი...
- წიგნი მოგიპარავს?
- (იცინის) ბავშვობაში როგორ არ მომიპარავს.
- დიდობაში?
- მე მპარავენ. რა თქმა უნდა, წიგნის მოპარვის ცდუნება არაერთხელ მქონია, მაგრამ... წიგნს ვიმახსოვრებ და მერე ბუკინისტებში ვიძენ. წიგნებს ინტერნეტითაც ვიწერ, "ბიბლუსის" ქსელით ხშირად ვსარგებლობ.
- წიგნებს რომ გპარავენ, ამის გამო არ ბრაზდებით?
- რა თქმა უნდა, ვბრაზდები, მაგრამ ვცდილობ, დავიბრუნო. ახლახან გამოვიდა გოდერძი ჩოხელის 5-ტომეული. შეიძლება მისი რომანის - "ცოდვილი მღვდელის" მიხედვით "რუსთაველის თეატრში" სპექტაკლი დაიდგას. რობერტ სტურუა დაინტერესებულია, ერთ-ერთი ტომი მოსკოვში გავუგზავნე. ტომეული რომ არ დამშლოდა, წავედი და ის ტომი სპეციალურად შევიძინე.
- რომელ გმირთან იმეგობრებდი?
- დოსტოევსკის "იდიოტის" თავადი მიშკინი ძალიან მიყვარს. მისი კარგად მესმის. ალბათ ამიტომაც მიყვარს.
- საკუთარი თავი რომელიმე პერსონაჟისთვის მიგიმსგავსებია?
- 16-17 წლის ასაკში ეტელ ლილიან ვოინიჩის "კრაზანა" მომწონდა. საკუთარი თავს მეც ამ წიგნის პერსონაჟად წარმოვიდგენდი. ვიაზრებდი, იდეების, მეგობრების გამო თავი როგორ შეიძლებოდა გამეწირა.
- ლონდონში დრამატული აკადემიის შენობის კიბესთან დგას 2 პიროვნების ბიუსტი. დაასახელეთ ეს ადამიანები.
- ვფიქრობ, ერთ-ერთი მათგანი აუცილებლად შექსპირი იქნება.
- ნამდვილად ასეა. მეორე?
- რომელიმე ცნობილი დრამატურგის იქნება. შესაძლოა, ბერნარდ შოუ, არა?
- გამოიცანი. "ამიერიდან საქართველოს ხალხი სუვერენულ უფლებათა მატარებელია და საქართველო სრულუფლებოვანი დამოუკიდებელი სახელმწიფო". ვინ წარმოთქვა ეს სიტყვები 1918 წლის 26 მაისს?
- ნოე ჟორდანიამ.
- რა ერქვა ოთარაანთ ქვრივს?
- უნდა გავიხსენო, მეწისქვილე რომ ამბობს, მატირეთო, სახელს ამბობს?
- საერთოდ, ჰქონდა სახელი?
- არ ჰქონდა, არა, რატომღაც დავიბენი.
- "სრულყოფილების ნუ გეშინიათ, თქვენ ის ოდნავადაც არ გემუქრებათ". ვინ არის ამ ცნობილი გამონათქვამის ავტორი?
- ძალიან მომეწონა, არ ვიცი.
- სალვადორ დალი.
- გენიალურია (იცინის).
- მოგზაურები ძველთაგანვე ცდილობდნენ, რომ სასმელი წყალი ვერცხლის ჭურჭელში შეენახათ. რატომ?
- ვერცხლი წყალს გაფუჭებისგან იცავს. წყლის გაუვნებელყოფის მიზნით ინახავდნენ.
- "სულ უბრალო სოფელს მაშინ გაუვარდება სახელი, თუ იქ დიდი ვაჟკაცი დაიბადა". რომელი ნაწარმოების ეპილოგში წერს ამ სიტყვებს მიხეილ ჯავახიშვილი?
- "არსენა მარაბდელში".
- 1709 წელს ავღანეთში ღალატით მოკლეს ერთ-ერთი უმამაცესი ქართველთაგანი, რომელმაც თავისი სიმამაცე სამშობლოსთვის ვერ გამოიყენა და სხვა ქვეყანას ემსახურებოდა. გამაჰმადიანებულს მკერდზე დაკიდებული ჯვარი აღმოუჩინეს. ვინ იყო ეს ტრაგიკული ბედის მქონე ქართველი?
- ქართლის მეფე იყო, არა?
- რომელი მეფე?
- თუ სწორად მახსოვს, გიორგი XI-ზეა ლაპარაკი.
- დიახ. რა მეტსახელით შემორჩა ისტორიას ინგლისის მეფე, რიჩარდ I?
- ლომგული.
- ამერიკის რომელი პრეზიდენტის მკვლელობა უკავშირდება ჯონ ბუთის სახელს?
- თეატრში რომ მოკლეს. (ფიქრობს) აბრაამ ლინკოლნი.
- ვინ იყო რომის იმპერიის პირველი იმპერატორი?
- ავგუსტუსი.
- რა ერქვა გიორგი სააკაძის ვაჟს, რომელსაც შაჰის ბრძანებით თავი მოკვეთეს?
- პაატა.
- რომელ ბრძოლაში დაიღუპნენ ძმები ხერხეულიძეები?
- მარაბდის ბრძოლაში.
- რამდენი წელი იცოცხლა ალექსანდრე მაკედონელმა?
- ახალგაზრდა გარდაიცვალა, მგონი 35 წლამდე იქნებოდა.
- 33 წლის იყო. მსოფლიოს 7 საოცრებიდან, რომელი მდებარეობდა თურქეთის თანამედროვე ქალაქის, ბოდრუმის ადგილზე?
- ვერ ვიხსენებ, მითხარით.
- ჰალიკარნასის მავზოლეუმი. ყველას კარგად გვახსოვს ფრთიანი გამონათქვამი: "რელიგია - ეს ხალხისთვის ოპიუმია". რომელი სიტყვით შეცვალა სიტყვა "რელიგია" ამერიკელმა ნიქსონმა?
- არ ვიცი.
- "ტელევიზია - ეს ხალხისთვის ოპიუმია".
- ეგ ნამდვილად არ ვიცოდი.
- თქვენთვის რა არის "ოპიუმი"?
- არ ვიცი, არასდროს გამისინჯავს, ბანგია, ნირვანაა...
- ეს დაავადება უამრავ ადამიანთან ერთად იულიუს კეისარს, ალექსანდრე მაკედონელსა და ნაპოლეონსაც კი აწუხებდა.
- ეპილეფსია.
- 1815 წელს ამისთვის განიხილებოდა დიდი ბრიტანეთის 3 კუნძული: ტრინიდატი, სენტ-ლუსია და მესამე, რომელიც საბოლოოდ ცნობილი სწორედ ამიტომ გახდა. დაასახელეთ ეს კუნძული.
- რომელიმე ისტორიულ პირთან კავშირშია?
- ნაპოლეონთან.
- წმინდა ელენეს კუნძული, სადაც ის გადაასახლეს.
- "იმდენად მარტოსული გახლდათ, იმდენად თავისებური და განსხვავებული, მასთან დაახლოება და გაშინაურება, მისი გაცნობა და შეცნობა შეუძლებელი იყო. ჩაუწერია კიდეც: - თქვენ რომ გგონიათ, ის არ ვარო". - ვკითხულობთ ვახტანგ ჯავახაძის ერთ-ერთ წიგნში. რომელ პოეტს ეძღვნება იგი?
- ვაჟა-ფშაველას?
- არა. ვახტანგ ჯავახაძე...
- (მაწყვეტინებს) გამახსენდა, გალაკტიონს ეძღვნება. და ამ წიგნს "უცნობი" ჰქვია.
- რა სიტყვები წერია ქართულ გერბზე?
- ერთი სიტყვა მითხარი და გამოვიცნობ.
- "ძალა...
- ...ერთობაშია".
- ქრისტეს 10 მცნებიდან რომელია პირველი მცნება?
- არა კაც ჰკლა.
- "მე ვარ უფალი ღმერთი შენი... და არა იყვნენ შენდა ღმერთნი სხუანი თვინიერ ჩემსა". ეს რა შუაშია ამ კითხვასთან ვერ მივხვდი? ვინ არის კომპოზიტორი ილია ჭავჭავაძის ლექსზე შექმნილი სიმღერისა "ჩემო კარგო ქვეყანავ"?
- რეზო ლაღიძე.
- "ზოგჯერ თქმა სჯობს არა თქმასა, ზოგჯერ..."
- "...ზოგჯერ თქმითაც დაშავდების".
- II მსოფლიო ომის დროს რომელმა გმირმა დაიმსახურა იტალიის ეროვნული გმირის წოდება?
- ფორე მოსულიშვილმა.
- ვინ მიუძღვნა მას ფილმი - "ალპური ვარსკვლავი"?
- რეზო თაბუკაშვილმა.
- რა ერქვა აპოლონის ტაძრის ახლოს მდებარე ადგილს, სადაც არისტოტელეს გაკვეთილები მიმდინარეობდა?
- კონსერვატორია? არ ვიცი.
- ლიცეუმი. რამდენ სართულადაა განლაგებული ვარძიის სამონასტრო კომპლექსი?
- 7-8 სართულია.
- 13. ამ მეფეს მონღოლი ასული ჯიგდა-ხათუნი შერთეს ცოლად, რომელიც ქრისტიანულად მონათლეს და თამარი დაარქვეს. რომელ მეფეზეა ლაპარაკი?
- მინიშნებას მეტყვით?
- ორმეფობის პერიოდი უნდა გაიხსენოთ.
- დავით ულუ.
- დაასახელეთ მოგზაური, რომლის სახელსაც ატარებს ზღვა, სრუტე და კუნძული.
- ბერინგი.
- ტემპერამენტი ეს არის ადამიანის თვისება, რომელიც პიროვნების ემოციური ცხოვრების საფუძველს წარმოადგენს. ფსიქოლოგიაში, ფსიქიატრიაში და ფიზიოლოგიაში მიღებულია ტემპერამენტის 4 ტიპი. რომელმა მეცნიერმა აღწერა იგი პირველად?
- ქართველია?
- არა.
- ფროიდმა აღწერა?
- მიგანიშნებთ, მას მედიცინის მამას უწოდებენ.
- ჰიპოკრატე.
- თავად რომელ ტიპს განეკუთვნებით?
- სანგვინიკი (ამ ტიპის ადამიანებში გრძნობები ადვილად აღმოცენდება, მაგრამ ადვილად და მალე გადაივლის. მისი გრძნობები არაა ღრმა და მტკიცე. ოპტიმისტია, უფრო კარგს მოელის, ვიდრე - ცუდს. მისთვის უცხოა გულჩათხრობილობა) უფრო ვარ.
- 1872 წელს, თბილისსა და ფოთს შორის რკინიგზის გახსნის შემდეგ, ერთ-ერთი უბნის ტერიტორია 2 ნაწილად გაიყო. რკინიგზის აღმოსავლეთ ნაწილში მუშახელი მიწებს უნებართვოდ იკავებდა და სახლდებოდა. რა ეწოდა ახალ უბანს?
- ნაძალადევი.
- დაბოლოს, დაასრულეთ ჯონ კენედის ცნობილი გამონათქვამი: "გამარჯვებას ათასი მამა ჰყავს დამარცხება კი..."
- დამარცხებას კი ერთი.
- "...დამარცხება კი ობოლია".
თამუნა კვინიკაძე